Wystąpienie o uzgodnienie rozwiązań zamiennych na zaopatrzenie w wodę

Podstawa prawna

W artykule omawiającym rozwiązania w sytuacji, gdy brakuje wody do zewnętrznego gaszenia pożaru wspomniałem o możliwości wystąpienia z wnioskiem o uzgodnienie rozwiązań zamiennych do Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej właściwego miejscowo dla inwestycji.
Możliwość taką przewiduje Rozporządzenie [1] w trybie § 8 ust. 3, który mówi, że:

§ 8. 3 W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy spełnienie wymagań dotyczących przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę jest niemożliwe ze względu na lokalne uwarunkowania lub jest uzasadnione przyjęcie innych rozwiązań, na wniosek właściciela budynku, obiektu budowlanego lub terenu, dopuszcza się stosowanie rozwiązań zamiennych, które zapewniają niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej, uzgodnionych z właściwym miejscowo komendantem
wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej.

Wystąpienie – najważniejsze informacje

Informacje dotyczące procesu składania wniosku oraz jego treści przybliża dokument wydany przez KG PSP „Procedury organizacyjno-techniczne w sprawie spełnienia wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego w inny sposób niż to określono w przepisach techniczno-budowlanych,
w przypadkach wskazanych w tych przepisach, oraz stosowania rozwiązań zamiennych, zapewniających niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej, w przypadkach wskazanych w przepisach przeciwpożarowych” :

Przedmiotem wystąpienia (wniosku) sporządzonego przez właściciela obiektu, inwestora, dotyczącego uzgodnienia wskazanych rozwiązań zamiennych w stosunku do wymaganego przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę i dróg pożarowych, to jest § 8 ust. 3 i § 12 ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16.06.2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. Nr 121, poz. 1139), dopuszczonych do zastosowania, w uzgodnieniu z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej, w przypadkach szczególnie uzasadnionych lokalnymi uwarunkowaniami, jest wskazanie takich rozwiązań, które zapewnią niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu.
Zastosowanie rozwiązań zamiennych w stosunku do wymienionych w § 8 ust. 3 i § 12 ust. 4 ww. rozporządzenia MSWiA z dnia 16.06.2003 r., o których mowa w pkt. 1, dotyczy możliwości ich zastosowania zarówno w budynkach istniejących, jak i nowowznoszonych.
Z wnioskiem do włściwego miejscowo komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej o uzgodnienie zaproponowanych rozwiązan zamiennych w stosunku do wymienionych w § 8 ust. 3 i § 12 ust. 4 ww. rozporządzenia MSWiA z dnia 16.06.2003 r. występuje właściciel obiektu lub inwestor, lecz dopuszcza sie wystąpienie innej osoby, np. rzeczoznawcy do spraw zabezpieczń przeciwpożarowych lub projektanta, na podstawie załączonego do ww. wniosku upoważnienia lub pełnomocnictwa, zgodnie z art. 33 Kodeksu Postępowania Administracyjnego. W przypadku wystąpienia z wnioskiem do komendanta wojewódzkiego PSP przez inną osobę niż właściciel, bądź inwestor (np. rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych) – ww. wniosek, zawierający opis rozwiązań zamiennych, powinien posiadać akceptację właściciela budynku, bądź inwestora.
Wystąpienie powinno zawierać część opisową, odpowiadającą jej część graficzną oraz analityczno-ocenną. Część graficzna powinna składać się z rzutów poszczególnych kondygnacji obiektu i charakterystycznych przekrojów, a w razie potrzeby także planu zagospodarowania terenu. Rysunki powinny być sporządzone w skali umożliwiającej odczytanie zawartych na nich informacji oraz być opatrzone tabelą opisową. Część analityczno-ocenna powinna zawierać uzasadnienie zastosowania proponowanego rozwiązania, w celu wykazania niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności w budynkach, w których wymagane jest opracowanie scenariusza pożarowego – ze wzgledu na obowiązek wyposażenia takich budynków w system sygnalizacji pożarowej, bądź stałe urządzenia gaśnicze oraz innych przypadkach, w których niemożliwe jest wykazanie w sposób nie budzący wątpliwości niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej bez przeprowadzenia dokładnej analizy i oceny warunków powstania i rozprzestrzeniania sie pożaru z uwzględnieniem wpływu zastosowanych zabezpieczeń technicznych i organizacyjnych, należy stosować narzędzia inżynierii bezpieczeństwa pożarowego, omówione w załączniku nr 13 (nie omawiany szczegółowo w tym artykule).
1. składający wystąpienie do komendanta wojewódzkiego PSP w sprawie zastosowania rozwiązań zamiennych dotyczących przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę zobowiązany jest przedłożyć trzy egzemplarze dokumentacji (podpisanej przez uprawnionego projektanta z opisem identyfikującym obiekt i/lub teren). Egzemplarze w trakcie postępowania uzgadniającego zostają oznaczone pieczęcią komendy wojewódzkiej PSP na każdej stronie. Jeden z nich zostaje w archiwum KW PSP, drugi jest przekazywany do właściwej miejscowo komendy powiatowej (miejskiej) PSP, natomiast trzeci po dokonaniu właściwej analizy, zostaje zwrócony stronie wraz z postanowieniem, wydanym przez komendanta wojewódzkiego PSP, w trybie § 16 ust. 1 rozporządzenia MSWiA z dnia 16.06.2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. Nr 121, poz. 1137). Dokumentacja powinna jednoznacznie wskazywać:
  - które wymagania dotyczące przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę nie będą spełnione, ze względu na lokalne uwarunkowania,
  - uzasadnienie techniczne konieczności ograniczenia zakresu realizacji wymagań przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę,
  - proponowane rozwiązania zamienne zapewniające niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu;
2. wpływ na dobór rozwiązań zamiennych oraz uzgodnienie komendanta wojewódzkiego PSP, w zależności od przedmiotu wystąpienia, mogą mieć takie elementy jak lokalizacja najbliższej JRG PSP (lub innych jednostek ochrony przeciwpożarowej, np. OSP włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego, Straży Zakładowej), funkcjonowanie w budynku sprawnego systemu sygnalizacji pożarowej, spełnienie wymagań ewakuacyjnych, dogodny dostęp operacyjny do obiektu, możliwość podawania wody bezpośrednio ze sprzętu pożarniczego, lokalizacja najbliższego źródła wody, itp.
Wniosek o uzgodnienie rozwiązań zamiennych w stosunku do wymaganych dla przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych powinien jednoznacznie wykazać, iż zaproponowane rozwiązania zamienne zapewnią akceptowalny poziom bezpieczeństwa, jak również uzasadnić celowość zastosowania zaproponowanych rozwiązań zamiennych.
Uzgodnienie przez komendanta wojewódzkiego PSP wniosku złożonego w trybie § 8 ust. 3 i § 12 ust. 4 rozporządzenia MSWiA z dnia 16.06.2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. Nr 121, poz. 1137):
- zgodnie z § 16 ust. 1 rozporządzenia MSWiA z dnia 16.06.2003 r. (Dz.U. Nr 121, poz. 1137), w ramach prowadzenia kontroli nad uzgadnianiem projektów budowlanych właściwy dla miejsca lokalizacji obiektu komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej wydaje postanowienie w sprawie wyrażenia zgody, wyrażenia zgody pod warunkiem lub niewyrażenia zgody – na stosowanie rozwiązań zamiennych, zapewniających niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej, w przypadkach wskazanych w przepisach przeciwpożarowych,
- postanowienie właściwego komendanta wojewódzkiego PSP powinno wyraźnie wskazać zakres niespełnionych wymagań oraz akceptowane przez ten organ rozwiązania zamienne,
- rozwiązania zamienne, w stosunku do określonych w § 8 ust. 3 i § 12 ust. 4 rozporządzenia MSWiA z dnia 16.06.2003 r., powinny być rozważane indywidualnie dla każdego obiektu,
- postanowienie o wyrażeniu zgody na zastosowanie rozwiązań zamiennych w stosunku do wymaganych przez przepisy przeciwpożarowe w odniesieniu do sieci wodociągowych przeciwpożarowych oraz dróg pożarowych w każdym przypadku powinno nakładać obowiązek powiadomienia przez właściciela budynku właściwej komendy powiatowej (miejskiej) PSP o zakończeniu robót budowlanych i funkcjonowania rozwiązania zamiennego,
- przyjęcie rozwiązań zamiennych w trybie § 8 ust. 3 i § 12 ust. 4 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r. nie może się ograniczać jedynie do zastosowania w budynku urządzeń przeciwpożarowych wymaganych (obligatoryjnie) w danym obiekcie przez przepisy przeciwpożarowe i techniczno-budowlane, chyba, że przeprowadzona analiza i ocena wykaże w sposób nie budzący wątpliwości, iż zapewniają one akceptowalny poziom ochrony przeciwpożarowej w szczególności bezpieczeństwo życia ludzi, w tym warunki bezpiecznej ewakuacji,
- warunki stawiane przez komendanta wojewódzkiego PSP w postanowieniu w sprawie „wyrażenia zgody pod warunkiem…”, dotyczące budynków i terenów wpisanych do rejestru zabytków lub obszarów objętych ochroną konserwatorską na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wymagają uzgodnienia z właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków; ewentualne kwestie sporne powinny być rozstrzygane między organami.

Zakres wystąpienia w sprawie rozwiązań zamiennych dot. przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę

Składający wystąpienie do właściwego komendanta wojewódzkiego PSP w sprawie zastosowania rozwiązań zamiennych dotyczących przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę zobowiązany jest przedłożyć trzy egzemplarze dokumentacji/wniosku (podpisanej przez uprawnionego projektanta):

Wystąpienie do właściwego komendanta wojewódzkiego PSP w sprawie uzgodnienia zaproponowanych rozwiązań powinno zawierać następujące dane:

Przedmiot, zakres i cel opracowania.
Ogólną charakterystykę obiektu (gabaryty, konstrukcja, przeznaczenie, usytuowanie).
Charakterystykę pożarową budynku:
1. Powierzchnię, wysokość i liczbę kondygnacji;
2. Odległość od obiektów sąsiadujących;
3. Parametry pożarowe występujących substancji palnych;
4. Przewidywaną gęstość obciążenia ogniowego;
5. Kategorię zagrożenia ludzi, przewidywaną liczbę osób na każdej kondygnacji i w pomieszczeniach, w których przebywać mogą jednocześnie większe grupy ludzi;
6. Ocenę zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych;
7. Podział obiektu na strefy pożarowe;
8. Klasę odporności pożarowej budynku oraz klasę odporności ogniowej i stopień rozprzestrzeniania ognia przez elementy budowlane;
9. Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe;
10. Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych, a w szczególności: wentylacyjnej, ogrzewczej, gazowej, elektroenergetycznej, odgromowej kontroli dostępu;
11. Dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie: stałych urządzeń gaśniczych, systemu sygnalizacji pożarowej, dźwiękowego systemu ostrzegawczego, instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, urządzeń oddymiających, dźwigów przystosowanych do potrzeb ekip ratowniczych z podaniem informacji o ich sprawności technicznej o ile to możliwe;
12. Wyposażenie w gaśnice i inny sprzęt gaśniczy lub ratowniczy;
13. Zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru;
14. Drogi pożarowe.
Rysunki m.in.: plan sytuacyjny z zaznaczonym układem drogowym, rzutem parteru, typowej kondygnacji oraz przekroju budynku, do którego ma być doprowadzona droga pożarowa (z zaznaczoną wysokością budynku), a w przypadku zmiennej bryły budynku lub występowania przeszkód pomiędzy budynkiem a drogą również rysunków elewacji.
Na planie sytuacyjnym należy zaznaczyć i opisać elementy małej architektury, drzewa ograniczające dostęp do budynku od strony dróg pożarowych oraz hydranty zewnętrzne lub inne źródła wody do zewnętrznego gaszenia pożaru.
Wskazanie braku możliwości spełnienia wymagań przepisu wraz z technicznym uzasadnieniem.
Proponowane rozwiązania zamienne zapewniające niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej wraz z uzasadnieniem – wyszczególnienie proponowanych rozwiązań zamiennych.
Analiza i ocena wpływu rozwiązań zamiennych na poziom bezpieczeństwa pożarowego, służąca wykazaniu niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej.

Rozwiązania te powinny być rozważane indywidualnie dla każdego obiektu. Wpływ na dobór rozwiązań zamiennych mogą mieć takie elementy jak możliwości taktyczne najbliższej Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP (lub OSP włączonej do KSRG, Straży Zakładowej), funkcjonowanie w budynku sprawnego systemu sygnalizacji pożaru (z monitoringiem do PSP), spełnienie wymagań ewakuacyjnych, dogodny dostęp operacyjny do obiektu, możliwość podawania wody bezpośrednio ze sprzętu pożarniczego i lokalizacja najbliższego istniejącego źródła wody itp. w zależności od przedmiotu wystąpienia.

Jeśli mają Państwo jakiekolwiek pytania dot. wystąpienia lub potrzebują opracować takie wystąpienie dla swojego Zakładu – zapraszam do kontaktu.

Podstawa prawna:
1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych